Chuỗi Công Cụ Operational Excellence | #22: Bất định là Bình thường mới: Doanh nghiệp sống sót và bứt phá nhờ Operational Excellence.
Biến bất định thành lợi thế cạnh tranh.
Chào mừng bạn đến với bài viết cuối tuần đặc biệt dành riêng cho phiên bản dành cho người đăng ký trả phí Loyal Fan.
Đây là bài viết số 22 trong Chuỗi bài viết về Bộ Công Cụ Operational Excellence.
Nội dung
Phần 1 – Thông tin chính thức
Phần 2 – Bối cảnh thị trường và ý nghĩa
Phần 3 – Phân tích qua lăng kính Operational Excellence
Phần 4 – Bài học cho Doanh nghiệp
Phần 5 – Kết luận
Phần 1 – Thông tin chính thức
Trong tuần vừa rồi, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã đưa ra một thông điệp khiến cả thế giới phải chú ý: “Uncertainty is the new normal” – bất định chính là trạng thái bình thường mới của nền kinh tế toàn cầu. Nói cách khác, chúng ta không còn sống trong một thế giới mà ổn định là mặc định và khủng hoảng chỉ thỉnh thoảng xuất hiện. Thay vào đó, bất định, biến động và khó đoán định đã trở thành “khung cảnh quen thuộc” mà cả chính phủ, doanh nghiệp lẫn người dân phải học cách thích nghi.
IMF nói gì?
Theo báo cáo mới nhất, IMF cảnh báo rằng nền kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với nhiều cú sốc đồng thời:
• Lãi suất duy trì ở mức cao lâu hơn dự kiến, gây áp lực lên chi phí vốn và tăng trưởng.
• Xung đột địa chính trị và chiến tranh thương mại kéo dài, làm gián đoạn chuỗi cung ứng.
• Biến đổi khí hậu cùng thiên tai bất thường, ảnh hưởng đến an ninh lương thực và năng lượng.
• Khủng hoảng nợ công ở nhiều quốc gia đang phát triển, khiến hệ thống tài chính mong manh hơn.
IMF nhấn mạnh: ẩn chứa trong hệ thống kinh tế còn nhiều “hidden risks” (rủi ro tiềm ẩn) mà nếu không quản trị tốt, có thể bùng phát thành khủng hoảng mới bất cứ lúc nào.
Ý nghĩa của tuyên bố này
Điều khiến phát biểu của IMF trở nên đặc biệt không chỉ nằm ở nội dung cảnh báo, mà ở cách định nghĩa lại trạng thái “bình thường”. Trước đây, chúng ta thường coi ổn định là chuẩn mực, còn khủng hoảng chỉ là ngoại lệ. Nhưng IMF đã chỉ rõ: “Không, hãy chuẩn bị tinh thần rằng bất định chính là bình thường mới”.
Điều này có nghĩa là:
• Chính phủ không thể trông đợi vào các chu kỳ tăng trưởng ổn định như cũ, mà phải xây dựng chính sách linh hoạt để đối phó với biến động bất ngờ.
• Doanh nghiệp không thể đặt cược vào một kịch bản duy nhất, mà cần có nhiều phương án dự phòng.
• Người dân cũng cần thay đổi cách quản lý tài chính cá nhân, từ tiết kiệm, đầu tư cho đến tiêu dùng.
Tác động ban đầu ra sao?
Ngay sau thông báo, các thị trường tài chính đã có những phản ứng:
• Nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn, dòng vốn có xu hướng dịch chuyển sang các tài sản an toàn như vàng và trái phiếu chính phủ Mỹ.
• Đồng USD duy trì sức mạnh vì được coi là “nơi trú ẩn” trong thời kỳ bất định.
• Nhiều doanh nghiệp toàn cầu ngay lập tức khởi động lại các kịch bản rủi ro, nhất là trong lĩnh vực xuất nhập khẩu và tài chính quốc tế.
Tại sao điều này quan trọng với doanh nghiệp?
Có thể bạn nghĩ rằng đây chỉ là chuyện vĩ mô, chỉ liên quan đến các nhà hoạch định chính sách hay các tập đoàn đa quốc gia. Nhưng thực tế, bất định ảnh hưởng đến mọi doanh nghiệp, dù lớn hay nhỏ:
• Một startup công nghệ có thể bị ảnh hưởng khi lãi suất cao khiến dòng vốn đầu tư mạo hiểm chậm lại.
• Một doanh nghiệp sản xuất có thể gặp khó khi chi phí nguyên vật liệu biến động thất thường do xung đột thương mại.
• Một cửa hàng bán lẻ cũng chịu tác động khi tâm lý tiêu dùng thay đổi nhanh chóng vì lo ngại suy thoái.
Điều IMF muốn nhấn mạnh ở đây là: đừng chờ đợi sự ổn định quay lại, mà hãy học cách vận hành và phát triển trong chính môi trường bất định này.
Thông điệp của IMF giống như một hồi chuông cảnh tỉnh: chúng ta đã bước vào một kỷ nguyên mới, nơi không có “an toàn tuyệt đối”, mà chỉ có năng lực thích ứng. Đây chính là lúc các công cụ của Operational Excellence (OPEX) trở nên cần thiết, giúp chúng ta phân tích, nhận diện rủi ro và đưa ra quyết định khôn ngoan.


