Chuỗi Công Cụ Operational Excellence | #32: Khi Ethylene Trở Thành Vấn Đề Chiến Lược.

Vì Sao Anh Buộc Phải Cứu Nhà Máy Cuối Cùng?

Chào mừng bạn đến với bài viết cuối tuần đặc biệt dành riêng cho phiên bản dành cho người đăng ký trả phí Loyal Fan.

Đây là bài viết số 32 trong Chuỗi bài viết về Bộ Công Cụ Operational Excellence.

Nội dung

Phần 1 – Thông tin chính thức

Phần 2 – Bối cảnh thị trường và ý nghĩa

Phần 3 – Phân tích qua lăng kính Operational Excellence

Phần 4 – Bài học cho Doanh nghiệp

Phần 5 – Kết luận

PHẦN 1: THÔNG TIN CHÍNH THỨC

Trong tháng 12 năm 2025, Chính phủ Vương quốc Anh xác nhận sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính nhằm duy trì hoạt động của nhà máy ethylene cuối cùng còn vận hành tại Anh, sau khi cơ sở này đối mặt với nguy cơ đóng cửa do chi phí vận hành tăng cao và điều kiện thị trường bất lợi. Thông tin được Reuters đưa tin chính thức, cho thấy một quyết định can thiệp hiếm hoi của chính phủ vào một mắt xích công nghiệp hóa chất nền tảng.

Theo Reuters, nhà máy này hiện là cơ sở sản xuất ethylene quy mô lớn cuối cùng còn hoạt động tại Vương quốc Anh, trong bối cảnh nhiều tổ hợp hóa dầu và hóa chất cơ bản khác đã lần lượt đóng cửa trong những năm gần đây. Ethylene là hóa chất cơ bản quan trọng, được sử dụng làm nguyên liệu đầu vào cốt lõi cho hàng loạt ngành công nghiệp hạ nguồn, bao gồm sản xuất nhựa, hóa chất trung gian, bao bì, vật liệu xây dựng, dược phẩm và các sản phẩm công nghiệp. Việc duy trì năng lực sản xuất ethylene trong nước vì vậy có ý nghĩa vượt ra ngoài phạm vi của một nhà máy đơn lẻ.

Chính phủ Anh cho biết quyết định hỗ trợ tài chính được đưa ra trong bối cảnh nhà máy này đứng trước nguy cơ ngừng hoạt động, điều có thể dẫn tới việc mất hoàn toàn năng lực sản xuất ethylene nội địa. Nếu kịch bản này xảy ra, Vương quốc Anh sẽ phải phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nhập khẩu ethylene hoặc các dẫn xuất liên quan, làm gia tăng rủi ro về chi phí, độ ổn định nguồn cung và khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng trong một môi trường toàn cầu đang nhiều biến động.

Theo thông tin từ Reuters, gói hỗ trợ tài chính của chính phủ không nhằm mở rộng công suất hay trợ cấp dài hạn cho toàn ngành, mà tập trung vào mục tiêu ngắn và trung hạn: giữ cho nhà máy tiếp tục vận hành, tránh việc đóng cửa đột ngột và bảo vệ năng lực sản xuất hiện hữu. Các chi tiết cụ thể về quy mô hỗ trợ, thời hạn và cơ chế triển khai chưa được công bố đầy đủ tại thời điểm thông tin được đưa ra, song chính phủ nhấn mạnh đây là biện pháp can thiệp có mục tiêu, được cân nhắc dựa trên tính chất đặc thù của ngành hóa chất cơ bản.

Trong những năm gần đây, ngành hóa dầu và hóa chất cơ bản tại châu Âu, bao gồm cả Vương quốc Anh, đã chịu áp lực rất lớn từ chi phí năng lượng tăng cao, đặc biệt sau các biến động trên thị trường khí đốt và điện. Ethylene là sản phẩm có cường độ tiêu thụ năng lượng rất cao, khiến hiệu quả kinh tế của các nhà máy phụ thuộc mạnh vào giá năng lượng và mức độ ổn định của nguồn cung. Khi giá năng lượng duy trì ở mức cao, biên lợi nhuận của các cơ sở sản xuất ethylene tại châu Âu bị thu hẹp đáng kể, làm suy giảm khả năng cạnh tranh so với các khu vực khác.

Bên cạnh yếu tố năng lượng, các nhà sản xuất ethylene tại châu Âu còn phải đối mặt với cạnh tranh từ các khu vực có lợi thế chi phí rõ rệt, như Hoa Kỳ, Trung Đông và một số quốc gia châu Á, nơi nguồn nguyên liệu đầu vào và năng lượng có chi phí thấp hơn. Trong bối cảnh đó, việc duy trì sản xuất ethylene tại Anh ngày càng trở nên khó khăn về mặt thương mại, dù vai trò của sản phẩm này đối với chuỗi cung ứng công nghiệp trong nước vẫn rất quan trọng.

Reuters cho biết Chính phủ Anh thừa nhận rằng việc để nhà máy ethylene cuối cùng đóng cửa sẽ tạo ra tác động lan tỏa, không chỉ giới hạn ở bản thân cơ sở sản xuất. Nhiều doanh nghiệp hạ nguồn trong lĩnh vực nhựa, hóa chất và vật liệu đang phụ thuộc vào nguồn cung ethylene nội địa, sẽ phải đối mặt với chi phí tăng cao, thời gian giao hàng kéo dài và mức độ linh hoạt giảm nếu buộc phải chuyển sang nguồn nhập khẩu hoàn toàn.

Một yếu tố khác được Reuters nhấn mạnh là ethylene không phải là loại nguyên liệu dễ thay thế trong ngắn hạn. Dù có thể nhập khẩu, việc phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài khiến chuỗi cung ứng trở nên dễ tổn thương trước các cú sốc bên ngoài, bao gồm gián đoạn vận tải, căng thẳng địa chính trị, thay đổi chính sách thương mại và biến động giá năng lượng toàn cầu. Trong bối cảnh đó, việc duy trì tối thiểu một năng lực sản xuất ethylene trong nước được xem là biện pháp giảm thiểu rủi ro hệ thống.

Trong các phát biểu liên quan, đại diện chính phủ cho biết quyết định hỗ trợ tài chính cho nhà máy ethylene xuất phát từ mối quan ngại ngày càng lớn về an ninh chuỗi cung ứng công nghiệp. Những sự kiện trong vài năm gần đây — từ đại dịch, xung đột địa chính trị cho đến khủng hoảng năng lượng — đã làm rõ mức độ mong manh của các chuỗi cung ứng phụ thuộc nặng vào nhập khẩu, đặc biệt đối với các nguyên liệu cơ bản có tính nền tảng.

Reuters cũng cho biết chính phủ Anh coi việc duy trì nhà máy ethylene cuối cùng là một phần trong nỗ lực rộng hơn nhằm bảo vệ năng lực công nghiệp chiến lược, nhất là các ngành cung cấp nguyên liệu đầu vào cho nhiều lĩnh vực sản xuất khác. Tuy nhiên, chính phủ đồng thời nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ này không nhằm đảo ngược xu hướng dài hạn của ngành hóa chất, mà là giải pháp thực tế để tránh một cú sốc đột ngột đối với hệ sinh thái công nghiệp trong nước.

Về phía doanh nghiệp vận hành nhà máy, Reuters dẫn thông tin cho biết đơn vị này đã cảnh báo về tính không bền vững về mặt kinh tế nếu không có sự hỗ trợ, trong bối cảnh chi phí vận hành cao kéo dài. Việc chính phủ can thiệp được xem là yếu tố then chốt giúp nhà máy tiếp tục hoạt động, ít nhất trong giai đoạn trước mắt, trong khi các bên liên quan tìm kiếm giải pháp dài hạn cho tương lai của cơ sở này.

Chính phủ Anh cho biết sẽ tiếp tục làm việc với doanh nghiệp, các đối tác trong chuỗi cung ứng và các cơ quan liên quan để đánh giá tác động dài hạn của quyết định hỗ trợ, cũng như các kịch bản tiếp theo đối với ngành hóa chất trong nước. Tuy nhiên, tại thời điểm công bố, ưu tiên hàng đầu vẫn là ngăn chặn việc đóng cửa ngay lập tức của nhà máy ethylene cuối cùng.

Quyết định hỗ trợ tài chính này cho thấy sự thay đổi đáng chú ý trong cách chính phủ tiếp cận các tài sản công nghiệp cốt lõi, đặc biệt trong bối cảnh logic thị trường thuần túy không còn đủ để đảm bảo sự tồn tại của một số năng lực sản xuất nền tảng. Việc duy trì nhà máy ethylene được đặt trong khuôn khổ bảo vệ chuỗi cung ứng, hạn chế phụ thuộc nhập khẩu và giảm rủi ro hệ thống cho nền kinh tế Anh.